We vangen de aanwezige, zichtbare dieren af en verplaatsen deze naar beekdelen die al gerealiseerd zijn of zetten deze tijdelijk in depot. Bijzondere flora steken we uit en verplaatsen we in overleg met de ecoloog. We werken in de beek zelf, zodat de oevers en hellingen langs het water gespaard blijven. De grootte van het materieel dat we gebruiken, laten we afhangen van de breedte van de beek. Op de meest smalle plekken zetten we mankracht en handgereedschap in.

Tijdens de werkzaamheden doen we er alles aan om hinder, overlast en schade te beperken of voorkomen. We werken met aandacht voor de aanwezige natuurwaarden en gebruiken zoveel mogelijk elektrische machines (en handkracht).

In het Natura 2000-gebied Springendal en Dal van de Mosbeek komen veel bijzondere plant- en diersoorten voor. Je vindt er bijvoorbeeld struiken met jeneverbessen, drijvende waterweegbree en goudveil. Er leven kamsalamanders, beekprikken en vliegende herten. Deze en andere soorten zijn in gevaar. Onder andere doordat er te veel stikstof uit de lucht in de bodem terechtkomt en doordat er te veel bemest wordt. Het gebied is bovendien te droog. Om de bijzondere soorten hier een kans te geven om te overleven, zijn betere omstandigheden nodig. Het Europese Natura 2000-programma is hier volledig op gericht. Het is bedoeld om de biodiversiteit die er nog is in Europa, in stand te houden.

Alle levende organismen zijn met elkaar verbonden binnen ecosystemen. Hoe groter de variatie in soorten in een ecosysteem, hoe groter de capaciteit van dit systeem om schokken op te vangen en leven mogelijk te maken. Elke soort heeft een bepaalde rol in zo’n systeem. Zo breken bacteriën en andere levende organismen organisch materiaal af tot voedingsstoffen, die zorgen voor een gezonde bodem voor planten om in te groeien. Bestuivers zijn essentieel voor de voortplanting van planten, die vervolgens weer garant staan voor onze voedselvoorziening. Kort gezegd is biodiversiteit essentieel voor een schone lucht, zuiver water, een vruchtbare bodem en goed voedsel.

De laatste jaren neemt de biodiversiteit – de verscheidenheid aan levende organismen op onze planeet – drastisch af, vooral door toedoen van mensen (denk aan: veranderingen in landgebruik, vervuiling en klimaatverandering). Het behouden en versterken van biodiversiteit is daarom noodzakelijk voor het beschermen van de planeet en het veiligstellen van ons voortbestaan.

Natura 2000 is het gevolg van een afweging van belangen. Naast de klimaatcrisis heeft de biodiversiteitscrisis ook een enorme omvang bereikt. Overal op aarde neemt de hoeveelheid, variatie en genenkwaliteit van planten en dieren drastisch af en raken ecosystemen verstoord. Dit is het directe gevolg van versnippering en verdroging van natuurgebieden, een overdaad aan stikstof die verzuring en vermesting veroorzaakt en de effecten van de klimaatverandering. Wanneer het ecosysteem uit balans raakt, omdat er delen uit wegvallen, zijn de gevolgen groot. Niets doen leidt op termijn tot een groot gebrek aan frisse lucht, schoon water, vruchtbare bodems en bestuiving van gewassen.

Alle keuzes die in het kader van Natura 2000 worden gemaakt, zijn primair gericht op het in stand houden van de biodiversiteit die er nog is. Daardoor kan het gebeuren dat er op plekken bomen moeten verdwijnen, terwijl dat vanuit een klimaatperspectief niet logisch lijkt. Toch is het dan nodig. In open en voedselarme natuurgebieden zoals heide en stuifzand, verdwijnen anders de karakteristieke planten en dieren die er thuishoren. De bomen zorgen ervoor dat ze steeds minder ruimte krijgen en verbruiken het water dat beschikbaar moet komen voor de planten. Daarnaast worden ze vaak nog verder verdrongen door planten die het door de overvloedige stikstof juist extreem goed doen. Na verloop van tijd staan er in zo’n gebied dan nog maar een paar zeer succesvolle planten en dieren. En dat leidt uiteindelijk tot zeer ingrijpende problemen op het gebied van voedselvoorziening, plagen, ziekten, klimaat en grondstoffen voor huisvesting, kleding, medicijnen en brandstof.

Overigens wordt de kap van bomen in Natura 2000 gebieden gecompenseerd. Bovendien komt er nog extra bos bij. In totaal in heel Nederland 37.000 hectare. Dat hebben het Rijk en de provincies afgesproken. Meer informatie over de bossenstrategie in de Provincie Overijssel vind je hier.

…